رایانش ابری یا Cloud Computing چیست ؟

در چند سال گذشته همواره کلماتی جدید به گوش می رسند که نتیجه اتفاقات یا اختراعات جدید هستند. به عنوان مثال کلمه گوشی هوشمند را در نظر بگیرید. زمانی که شرکت اپل برای اولین بار یک نمونه از گوشی هوشمند را رونمایی کرد خیلیها تصور نمی کردند که این مفهوم جدید بتواند با این سرعت فراگیر شود و حتی آن را وسیله ای نا کارآمد و لوکس توصیف کردند. مشابه همین موضوع در خصوص رایانش ابری نیز اتفاق افتاده است. شاید اولین بار که واژه رایانش ابری را شنیدید تصور یک پردازنده با معماری جدید داشتید یا شاید منتظر محیط جدیدی برای برنامه نویسی بودید. اما Cloud Computing یا رایانش ابری چیست؟

رایانش ابری چیست؟

رایانش ابری مفهوم جدیدی در استفاده از کامپیوتر برای همه کاربردهای کوچک و بزرگ است. امروزه تقریبا برای هر نیاز ما یک وسیله طراحی شده و مورد استفاده قرار می گیرد. اما ما هیچگاه هم زمان از همه آنها استفاده نمی کنیم. به عنوان مثال یک دیتاسنتر مجبور است برای پاسخگویی به نیاز کاربران خود در زمان اوج ترافیک، زیرساخت های بسیار بزرگ و پرهزینه ای را ایجاد کند که این تجهیزات به جز در مواقع شلوغی و ترافیک استفاده از دیتاسنتر هیچگاه به طور کامل استفاده نمی شوند و چیزی در حدود 30% منابع موجود به صورت داثمی درحال استفاده هستند.

اما هزینه های استفاده و نگه داری تمامی تجهیزات برعهده دیتاسنتر خواهد بود. مثال دیگر استفاده ما از سیستم های مختلف دیجیتال است. ما برای همه این دستگاه ها مانند لپ تاپ، موبایل، تبلت، کامپیوتر خانگی و … نیاز به سخت افزار و پردازنده های پرهزینه داریم تا بتوانیم نیاز خود را در استفاده از آنها برطرف کنیم. حال تصور کنید که به جای استفاده از سخت افزار و پردازنده در همه این وسایل آنها را مجهز به یک سیستم ارتباطی قوی می کردیم که تمامی اطلاعات مورد نیاز برای پردازش را به یک مرکز پردازش ارسال و اطلاعات پردازش شده را دریافت کنند.

در واقع میتوان گفت رایانش ابری به ارائه‌ی آنلاین و لحظه‌ای منابعی همچون؛ دیسک، شبکه، رم و پردازنده یا سرویس‌هایی مانند دیتابیس به تناسب نیاز مشتری گفته می‌شود که در آن کاربران بی‌نیاز از تأمین و نگه‌داشت سخت‌افزار یا کانفیگ سرویس، از ابتدا می‌توانند در هر لحظه منابع و سرویس دلخواه خود را درخواست و از آن استفاده کنند.

مزایای اصلی رایانش ابری چیست؟

  • دسترسی آسان

کارکنان یک شرکت با استفاده از فناوری ابری می‌توانند بدون محدودیت جغرافیایی به اطلاعات خود در هر لحظه دسترسی داشته باشند و با یکدیگر همکاری کنند.

  • هزینه نگهداری بسیار ارزان

ارائه دهندگان سیستم‌های ابری به صورت عمومی و برای همه مشتریان خود منابع سخت افزاری را تهیه می‌کنند و هزینه‌های نگه داری این تجهیزات نیز بین تمامی مشترکین تقسیم می‌شود؛ بنابراین هزینه استفاده از خدمات ابری به نسبت تهیه و نگه داری تمامی این تجهیزات به صورت مستقل بسیار بسیار ارزان‌تر است.

  • به روزرسانی خودکار

برای شرکت‌های ارائه دهنده خدمات نرم افزاری این موضوع بسیار با اهمیت بوده است که کاربران خود را تشویق به استفاده از بروزترین نسخه‌های موجود نمایند.

در سیستم‌های ابری هر برنامه‌ای به صورت خودکار بروز می‌شود و سرویس دهنده‌ها می‌توانند مطمئن باشند تمام کاربران از یک نسخه واحد استفاده می‌کنند.

حتی امکان بروزرسانی خودکار اپلیکیشن‌ها نیز به آسانی وجود دارد.

  • قدرت بیشتر

با استفاده از سیستم رایانش ابری امکان دسترسی به هر میزان از قدرت سخت افزاری و پردازشی در موارد لزوم وجود دارد.

کاربر می‌تواند هر میزان پردازنده، حافظه و ذخیره ساز را اجاره کند تا بدون کوچکترین نگرانی از عملکرد سیستم به اجرای برنامه‌های سنگین خود بپردازد.

  • بازیابی اطلاعات

ارائه دهندگان خدمات ابری از بالاترین استاندارد‌های نگه داری اطلاعات استفاده می‌کنند و همچنین به طور مداوم تجهیزات ذخیره ساز خود را به روز می‌کنند تا از بروز هرگونه مشکل که منجر به از دست رفتن اطلاعات شود جلوگیری کنند.

اما با این حال، حتی در صورت بروز مشکل در سیستم‌ها و از بین رفتن اطلاعات بازیابی آن‌ها با سرعت و دقت بسیار بیشتری انجام می‌شود.

  •  حفظ محیط زیست

یک شرکت برای پیش بینی مواقع پر ترافیک نیاز به خرید سرور‌های پرقدرت دارد که بیشتر مواقع بی کار هستند و معمولاً تنها ۳۰ درصد از منابع آن استفاده می‌شود، در صورت استفاده از کلود هر کاربر به اندازه مورد نیاز در هر لحظه از منابع استفاده می‌کند و بالطبع انرژی کمتری نیز مصرف می‌شود که به حفظ محیط زیست و جلوگیری از گرم شدن کره زمین کمک می‌کند.

مشکلات تکنولوژی ابری چیست؟

  •  امنیت و حفظ حریم شخصی

یکی از عمده‌ترین مشکلات سرویس‌های ابری وجود ابهاماتی در زمینه امنیت و حفظ حریم شخصی اطلاعات است. در این سرویس‌ها به علت انتقال اطلاعات بر بستر شبکه اینترنت و ذخیره اطلاعات در جایی غیر از محیط شرکت یا سازمان مربوطه، امکان دسترسی غیرمجاز به اطلاعات به صورت تصادفی یا عمدی وجود دارد.

البته همواره شرکت‌های ارائه دهنده این خدمات در حال افزایش امنیت سرویس‌های خود و مسدود کردن تمامی راه‌های دسترسی غیرمجاز به اطلاعات هستند، اما نمی‌توان انکار کرد که هنوز این امکان وجود دارد که اطلاعات حیاتی یک سازمان یا شرکت به صورت غیرمجاز مورد استفاده قرار گیرد.

  •  عدم استاندارد سازی

یکی از مشکلات سرویس‌های ابری، عدم وجود یک استاندارد واحد برای ارائه و استفاده از این خدمات است.

البته سازمان‌هایی نظیر Open Cloud Consortium در حال کار بر روی استانداردسازی این خدمات هستند و به صورت مداوم مشغول بروزرسانی این استاندارد‌ها مطابق با نیاز کاربران این حوزه هستند؛ بنابراین حصول اطمینان از اینکه این استاندارد‌ها توسط ارائه دهنده خدمات ابری رعایت می‌شود می‌تواند تا حد زیادی این نگرانی را برطرف کند.

  •  پردازش ثانویه اطلاعات

یکی از مشکلاتی که اخیرا بیش از پیش مطرح شده است امکان پردازش ثانویه اطلاعات توسط مراکز ارائه دهنده خدمات ابری است.

این شرکت‌ها می‌توانند در مواردی که در قرارداد بین آن‌ها و مشتریان ذکر نشده است با دسترسی به اطلاعات برخی پردازش‌های ثانویه را روی آن‌ها انجام دهند. با شکل گیری و رشد تکنولوژی Big-Data این شرکت‌ها می‌توانند از داده‌های عظیمی که توسط مشتریان خود در اختیار دارند اطلاعات بسیار زیادی را حهت تولید بانک‌های اطلاعاتی از نیاز‌های کابران، تبلیغات هدفمند و … بدست بیاورند؛ بنابراین نیاز است که هنگام انتخاب سرویس دهنده خدمات ابری به این نکات نیز توجه شود و تمامی موارد لازم برای جلوگیری از چنین دسترسی‌هایی در قرارداد رسمی ذکر شود.