درست است که ایران، کشوری چهار فصل است اما از لحاظ جغرافیایی در منطقه‌ای گرم و خشک واقع شده که همین موضوع باعث شده تا هر ساله، پرندگان مهاجر بسیاری در فصل زمستان، برای فرار از سرمای شدید مناطق شمالی، به کشورمان مهاجرت کنند. تالاب میانکاله یکی از محبوب‌ترین مقاصد در بین پرندگان مهاجر در این فصل است. این تالاب بین‌المللی که بخشی از برنامه‌های پیشگام حفاظتی یونسکو نیز محسوب می‌شود به بهشت پرنده نگری ایران هم معروف است.
میانکاله شبه جزیره‌ای است در دریای خزر که فقط ۴۵ کیلومتر با بهشهر فاصله دارد. این منطقه حفاظت شده دقیقا در قسمت جنوب شرقی دریای مازندران واقع شده و بیش‌تر از ۶۸ هزار هکتار مساحت دارد.
میانکاله در سال ۴۸ به عنوان منطقه حفاظت شده و در سال ۵۴ به عنوان تالاب بین المللی معرفی شده. در سال ۵۵ هم در ذخیره‌گاه زیست کره یونسکو ثبت شده است.
تالاب میانکاله مازندران
نام میانکاله دگرگون‌شده‌‌ی نام میان‌قلعه است ؛ گال یا کال خدای ایران باستان است و در گذشته به آن، انجیله و در مقطعی دیگر نیم‌مردان گفته می‌شد. حیات وحش میانکاله که تنها بازمانده از مناطق نیمه مشجر دریای خزر است با مساحتی بالغ بر ۷۰ هزار هکتار در منتهی الیه جنوب شرقی دریا و در دوازده‌کیلومتری شمال شهر بهشهر قرار دارد. همچنین این تالاب از جنوب به خلیج باریک و کم‌عمق گرگان، از شرق به آشوراده (در نزدیکی بندر ترکمن) و از غرب به بندر جدید امیر آباد منتهی می‌شود. تالاب میانکاله که از زیباترین تالاب‌های جهان محسوب می شود و در فهرست ذخیره‌گاه های طبیعی زیست‌کره ثبت شده است. این تالاب زیبا سالانه پذیرای گروه های طبیعت گردی و گردشگری بسیاری است و یکی از بهترین مناطق برای برگزاری تورهای پرنده نگری است.
گونه‌های جانوری موجود در تالاب میانکاله
با حضور در تالاب میانکاله می توان گونه های بسیاری از پرندگان نظیر فلامینگو، پلیکان خاکستری، انواع قوها، اردک ها، غازها و برخی گونه های پرنده شکاری از جمله سنقر تالابی و عقاب دریایی دم سفید و پرندگان خشک زی مانند قرقاول خزری، دراج و زنبور خوار را مشاهده کرد.
هر ساله در پاییز صدها هزار پرنده مهاجر مانند فلامینگو، باکلان ها، قوها، پلیکان‌ها، مرغابی‌ها و عقاب دریایی دم سفید پس از بال زدن‌های طولانی و طاقت فرسا خود را به این تالاب می‌رسانند و تا اوخر زمستان در آنجا می‌مانند؛ در این سمت جهان، قصه‌ی پرواز به تالاب میانکاله که ختم می‌شود، گروه‌های طبیعت‌گردی و تورهای پرنده‌نگری رهسپار این تالاب می‌شوند. میانکاله حیات وحش بی نظیری دارد؛ این منطقه سرزمین اسب های آزاد و پرندگان مهاجر است و علاوه بر آن، زیستگاه پرندگان بومى مثل قرقاول، دراج، زنگوله بال و و حیواناتی چون گرگ، روباه، گربه وحشی، خرگوش و گراز نیز هست.
پوشش گیاهی میانکاله
تالاب ميانكاله تنوع جانوری زیبا و گسترده موجود در دل خود را، به‌لطف پوشش گیاهی خاصش دارد. شبه جزيره ميانكاله طبيعتی خاص و متفاوت با طبيعت مازندران است. آب‌و‌هوای ميانكاله نمونه کوچک‌تر شرایط آب‌وهوایی مكان‌های مختلف ايران مانند هوای معتدل، گم، سرد، مرطوب و… بجز بخش كوهستانی است. بیشترین سهم پوشش گیاهی میانکاله و پیرامون سرسبز آن به درختان انار، مراتع سرسبز، جنگل، تالاب، ساحل، شنزار‌های وسيع و تپه ماهور‌های كوچك و … اختصاص دارد.
بهترین زمان سفر و بازدید از میانکاله
برای بازدید از میانکاله باید هدف خود را مشخص کنید. اگر هدف شما دیدن پرنده‌های میانکاله است بهترین زمان، زمستان است. چرا که اینجا پناهگاه پرندگان در فصل سرد سرزمین‌های سیبری است. ضمنا اگر نمی‌توانید از فکر تمشک‌های شیرین بیرون بیایید، بهترین زمان سفر به میانکاله همین زمستان است.
اما اگر انار دوست دارید آن هم انار ترش، بهتر است اواسط مهر را برای بازدید از میانکاله انتخاب کنید.
حالا چگونه به میانکاله برویم
برای رفتن به میانکاله از هر جای ایران هستید خود را به ساری برسانید. از ساری بر طبق نقشه هر مسیری که راحت‌ترید را انتخاب کنید. با این حال دو مسیر زیر پیشنهاد می‌شود.
- می‌توانید از مسیر نکا، بهشهر، بندر امیرآباد و میانکاله بروید.
- می‌توانید مسیر سورک (جاده فرودگاه ساری)، دشت ناز، گوهرباران، بندرامیر آباد و میانکاله را انتخاب کنید.
خوبی مسیر دوم این است که می‌توانید سر راه از مزارع زیبای شمال، پارک دشت ناز و تالاب زاغمرز هم بازدید کنید.
برای رفتن از تهران به میانکاله باید از جاده فیروزکوه خود را به ساری برسانید باقی مسیر مانند بالاست.
