مرگ بعضی ازکودکان نابالغ فتحعلی‌شاه ناشی از بیماری بود. در آن دوره، بیماری‌های واگیردار، مثل وبا، شایع بوده است و تعدادی از این کودکان، احتمالا، به این امراض فوت کردند.
فتحعلی‌شاه قاجار، جمعا ۲۶۴ فرزند داشت که از همسران متعددی که به صورت دائم یا موقت به عقد او درمی‌آمدند بودند. اما همه این ۲۶۴ دختر و پسر، به سن بلوغ نرسیدند.
راز مرگ ۱۵۴ فرزند فتحعلی‌شاه چه بود
بر اساس گزارش قاضی احمد غفاری کاشانی در کتاب «تاریخ نگارستان»، ۱۵۴ تا از فرزندانِ دومین شاه قاجار، در همان ایام طفولیت درگذشتند و به سن رشد نرسیدند؛ به عبارت دیگر، چیزی در حدود ۵۸ درصد فرزندان فتحعلی‌شاه.
البته این آمار مرگ و میر در اطفال، مقداری زیاد به نظر می‌رسد، مخصوصا اینکه کودکان یاد شده، همه به دنیا آمده بودند و مرگ آن‌ها، عموماً پس از دوران شیرخوارگی اتفاق افتاده است. اینکه چرا چنین وضعیتی در دربار فتحعلی‌شاه وجود داشت، نکته‌ای است که باید آن را از ابعاد مختلف بررسی کرد.
بخشی از این فوت‌ها، ناشی از دخالت عوامل انسانی بود
مرگ بعضی از کودکان نابالغ ناشی از بیماری بود. و تعدادی از این کودکان، به احتمال زیاد، گرفتار چنین امراضی می‌شدند و فوت می‌کردند. اما بخش دیگری از این فوت‌ها، ناشی از دخالت عوامل انسانی بود!
در حرمسرای بزرگ فتحعلی‌شاه، بی خانمها بر سر کسب قدرت، درگیری شدیدی وجود داشته است. تولد یک نوزاد، مخصوصا پسر، می‌توانست موقعیت مادر او را در حرمسرا تغییر بدهد این شازده قجری متولدشده، می توانست سبب ترقی مادر خود با کسب اموال و مقامات و القاب آن‌چنانی، باشد.
حسادت و کینه‌ورزی شدید میان زنان محبوس در حرمسرای شاه قاجار، شاید یکی از مهمترین دلایل قتل کودکان معصوم بود.
به جرئت می‌توان گفت که بخش زیادی از این ۱۵۴ کودک درگذشته، قربانی همین کشمکش‌های جدی بودند؛ به همین دلیل اکثر کودکان نجات‌یافته، معمولاً جزو بزرگ‌ترین فرزندان فتحعلی‌شاه بودند و تولد آن‌ها به زمانی برمی‌گشت که هنوز شعله‌های جنگ در حرمسرای شاه قاجار، خیلی زبانه نکشیده بود.
چنین روندی را می‌توان در دوره‌های بعد و علی الخصوص در عصر ناصری هم مشاهده کرد.
فرزندان نجات‌یافته فتحعلی‌شاه، ۶۲ پسر و ۴۸ دختر (درمجموع ۱۱۰ نفر)، کم نبودند و این رقم، برای پخش شدن دودمان قاجار در کشور و افتادن به جان مردم به اسم شازده قجری، کاملاً کافی بود.
