سحر و جادو؛ از واقعیت تا وهم و خیال

موضوع سحر و جادو موضوع جدیدی نیست، اما هر بار که درباره آن صحبت می کنیم، با سوالات بسیاری روبه رو می شویم که یا نمی توانیم پاسخی قطعی برای آنها بیابیم یا اینکه نمی خواهیم پاسخ ها و اطلاعات موجود را قبول کنیم. موضوع سحر و جادو در قرن 21 که با پیشرفت ها و توسعه های چشمگیری همراه است، برای برخی خنده آور و تمسخر آمیز است. این برخی که می گوییم تنها محدود به کشور های پیشرفته و توسعه یافته نیست.

همه آنهایی که اصولا اعتقادی به این موضوعات ندارد، در هر جای جهان و با هر توجیه و تفسیری، سحر و جادو را نمی پذیرند و همه چیز را وابسته به اراده انسان می دانند. اما واقعیت چیست؟ واقعیت این است که هنوز هم نمی توانیم درباره این موضوع با قطعیت نظر بدهیم. گاهی تاثیر داشته و موثر بوده و گاهی نیز بی تاثیر بوده است.

سحر و جادو در دین اسلام

با توجه به اینکه در برخی از آیات قرآن‌کریم به موضوع سحر ساحران اشاره شده، بنابراین می‌توان گفت که از نظر اسلام، سحر و جادو یک خرافه نیست و می‌تواند رخ دهد. اما سوال این است که آنچه امروز با نام سحر  جادو و رمل می شناسیم ، دقیقا همین است که قرآن به آن اشاره کرده است؟ شکل کنونی سحر و جادو در حال حاضر و در اکثریت موارد چیزی جز مشتی خرافه نیست.

اما این خرافه ها هم نمی توانند کاری کنند که بتوانیم ماهیت وجودی سحر و جادو را انکار کنیم. در یک تعریف کلی می‌توان گفت که سحر و جادو عملی خارق‌ العاده است که آثاری از خود در وجود انسان‌ ها به ‌جا می‌گذارد و گاهی نوعی چشم‌ بندی و تردستی است یا تنها جنبه روانی و خیالی و تلقینی دارد و گاه با استفاده از خواص ناشناخته فیزیکی و شیمیایی بعضی از اجسام و عناصر یا از طریق کمک ‌گرفتن از شیاطین انجام می‌گیرد. در همین تعریف هم می توانیم بین سحر و جادو تمایزاتی قائل شویم که فعلا به آن ورود نمی کنیم.

علوم غربیه و واقعیت وجودی آن

بد نیست بدانید که دانش بشری بر اساس یک بخش ‌بندی عام و کلی به دو بخش علوم غریبه(علوم خفیه) و علوم طبیعی(علوم متعارف) تقسیم می شود. منظور از علوم طبیعی، علومی هستند که با ساز و کارهایی متعارف، از مقدمات معلوم به نتایج مطلوب می‌رسند، مانند فیزیک، ریاضی، جامعه‌شناسی، زبان‌شناسی و دیگر علوم متعارف. بشر این علوم را در زندگی جاری و طبیعی خود تجربه می کند؛

اما برخی علوم نیز هستند که با بهره‌گیری از سازوکارها و قواعد و فرمول ‌های رازآمیز و نامتعارف که اسرارشان نزد صاحبان این علوم مخفی است، از مقدمات معلوم و البته خاص به نتایج مطلوب می‌رسیدند. این دسته از علوم را علوم غریبه یا خفیه می‌نامند. مشهورترین علوم غریبه عبارتند از کیمیا و لیمیا و هیمیا و سیمیا و ریمیا. هر یک از این علوم هم برای خود زیر شاخه هایی دارند. از جمله آنها باید به علم اعداد و اوفاق، علم احضار ارواح، علم تنویم مغناطیس (هیپنوتیزم)، تله پاتی و… اشاره کرد.

تاثیر سحر و جادو و علوم غربیه بر زندگی انسان

باید بگوییم که هر چند باور آن سخت است، اما واقعیتی است که انکار آن با توجه به شواهد و قرائن موجود چیزی جز جهل یا ساده انگاری نیست. سحر و جادو و تاثیر آن بر زندگی آدمی وجود دارد، اما نه این سحر و جادویی که عوام با پرداخت هزینه های گزاف و با انجام کارهای غیر متعارف به دنبال آن هستند. قدرت خارق العاده انسان و امکان استفاده او از بسیاری از توانایی های بالقوه می تواند جهت زندگی او را تغییر دهد.

در بعد متافیزیك انجام این كار با استفاده از نیروی ‌های روانی، فراروانی و روحی صورت می‌گیرد که البته هرگز کار هر کسی نیست. اما موضوع اینجاست که امروزه بسیاری، تنها با تکیه بر لفظ علوم ماورایی و سحر و فقط با هدف درآمدزایی، عوام را فریب می دهند و با دادن کاغذ های مچاله شده با خطوط ناخوانا و نامفهوم و توصیه به انجام کارهایی که احتمالا هرگز در طول زندگی خود به آنها فکر هم نکرده ایم، توهم اجابت خواسته را در متقاضی ایجاد می کنند و در صورت نرسیدن متقاضی به مطلوب مدعی هستند که او در اجرای دستورات سهل انگاری کرده است.

در هر صورت این آدمی است که باید عاقل باشد و از قدرت تعقل خود استفاده کند تا هرگز فریب مدعیان اینچنینی را نخورد. بد نیست همین جا یادآوری کنیم که یگانه قدرت مؤثر در عالم، “خدای قادر” است، لذا بهتر است برای حل مشكلات بجای روی آوردن به سحر و طلسم، جادو و علوم غربیه و خفیه و امثال اینها، فقط و فقط به درگاه رحمت حضرت حق پناه ببریم و خالصانه و عاجزانه و با زبان معمول و متعارف خود از او تقاضای رحمت و اجابت داشته باشیم.