اکثر ما ایرانی‌ها عادت کرده‌ایم به خوردن سالاد شیرازی، سبزی خوردن، سبزیجات معمولی و غیره. برای برخی طول می‌کشد که ذائقه‌اشان را به سبزیجات دیگری مانند مارچوبه عادت دهند؛ اما این ماده‌ی غذایی خیلی ساده با انواع سالادها ترکیب می‌شود و در کنار انواع غذاها جا می‌گیرد و خواص زیادی هم دارد. با ما همراه شويد و با خواص مارچوبه بيشتر آشنا شويد…
مارچوبه گیاهی گلدار است که بومی بیشتر مناطق اروپا، آفریقای شمالی و غرب آسیا است.
محل کاشت آن در ایران، خوی، تبریز، نواحی مختلف البرز، قصر قجر، جلفای اصفهان، اراک، کرمانشاه، جنوب ایران، و مهارلو در شیراز است و پرورش آن در دزفول رواج پیدا کرده‌است.برگهاي آن فلسي شكل بوده كه از كنار آنها شاخه هايي باريك و دراز و سبز رنگ بصورت دسته هاي 3 تا 8 تائي خارج مي شود .
بعلت زيبا بودن اين گياه را بصورت تزئيني در باغچه ها مي كارند مار چوبه را در اوائل پائيز مي چينند .
اين گياه از قديم الايام مورد استفاده بشر بوده است و حتي در اهرام ثلاثه مصر نقاشي هايي وجود دارد كه مارچوبه را نشان مي دهد .
مارچوبه، یکی از منابع اصلی پروبیوتیک
مواد غذایی پروبیوتیک که بیشتر در منابع غذایی گیاهی یافت می‌شوند، در دستگاه گوارش تجزیه نمی‌شوند و غذای مورد نیاز برای باکتری‌های روده مانند بیفیدوباکتر و لاکتوباسیلوس را فراهم می‌آورند. این باکتری‌ها که از باکتری‌های پروبیوتیک می‌باشند تجزیه مواد در دستگاه گوارش را تسهیل می‌کنند و احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌های روده‌ای مانند سرطان روده، بیماری‌های التهابی روده، آلرژی و… را می‌کاهند. یکی از پروبیوتیک‌های بسیار مهم اینولین می‌باشد که از پلی‌فروکتان‌ها است؛ و مارچوبه یکی از منابع اصلی اینولین می‌باشد.
خواص مارچوبه
درمان بیماری‌های التهابی با مارچوبه
مواد ضدالتهابی موجود در مارچوبه عبارت‌اند از: ساپونین A، سارساساپوژنین، پروتودیوسین، دیوسژنین و فلاوونوئیدهای کورستین، روتین، کامفرول، ایزورامنتین. این مواد شیمیایی از فرآیندهای التهابی در بیماری‌های خودایمنی جلوگیری می‌کنند.
سارساساپونین موجود در مارچوبه، یکی از مواد شیمیایی بسیار موثر در بهبود بیماری ALS (اسکلروز چندگانه آمیلوتروفیک) است؛ که یک بیماری خود ایمنی مزمن می‌باشد. در این بیماری سیستم ایمنی بدن نورون‌های عصبی را به عنوان عوامل بیگانه می‌پندارد و علیه آنها واکنش‌های متعدد التهابی نشان می‌دهد.
مطالعات متعددی در رابطه با اثرات ضدسرطانی مارچوبه بر سرطان کبد صورت گرفته است و نشان داده شده که سرطان کبد به وسیله مواد آنتی‌اکسیدانی فعال موجود در مارچوبه متوقف گردیده است.
مارچوبه برای مقابله با یبوست
اگر مدتی است که دستگاه گوارشتان تنبل شده است و یبوست گرفته‌اید می‌توانید به مارچوبه اعتماد کنید. این سبزی یکی از منابع خوب فیبرهای غذایی است. مارچوبه حاوی فیبرهای محلول و غیر محلول در آب به نام «پکتین» و «موسیلاژ» و غیره می‌باشد که برای مقابله با یبوست بسیار مفیدند. به خاطر اینکه این فیبرها آب را به خود گرفته و دفع مواد زائد را از طریق روده‌ها آسان تر می‌کنند. در واقع این فیبرها و ترکیبات موجود در ساقه‌ی مارچوبه تنبلی روده‌ها را از بین می‌برند. اگر دچار یبوست هستید می‌توانید با مصرف مارچوبه بدون ترس از آسیب رساندن به مخاط روده‌ها با یبوست مقابله کنید.
مارچوبه می‌تواند به کاهش وزن کمک کند
این گیاه نه تنها چربی و کالری اندکی دارد (یک پیمانه از آن تنها ۳۲ کالری دارد) بلکه حاوی فیبرهای محلول و نامحلول زیادی است و همین امر آن را به یک ماده عالی برای کاهش وزن تبدیل کرده است.
از آنجایی که بدن فیبر را آهسته‌تر از سایر مواد هضم می‌کند، زمانی که مواد حاوی فیبر مصرف می‌کنید حس سیری بیشتری خواهید داشت و خیلی دیر گرسنه می‌شوید.
فیبر به شما کمک می‌کند حس سیری داشته باشید و همین امر برای کاهش وزن بسیار مفید است. همچنین فیبر موجود در مارچوبه برای یبوست نیز عالی است و باعث پایین آوردن کلسترول خون می‌شود.
مارچوبه ضد سرطان است
آنتی‌اکسیدان‌های موجود در مارچوبه عبارت‌اند از: ویتامین C، بتاکاروتن، ویتامین E، روی، منیزیم و سلنیوم.
مارچوبه همچنین سرشار از گلوتاتیون می‌باشد و به نسبت سایر سبزیجات از آنتی‌اکسیدان‌های بیشتری تشکیل یافته است. این مقادیر بالای مواد آنتی‌اکسیدانی، رادیکال‌های آزاد را از بین می‌برد و منجر به خواص ضدسرطانی می‌شود.
همچنین مواد شیمیایی فعال در مارچوبه به علت کاهش التهاب می‌توانند فعالیت متابولیکی سلول‌های سرطانی را تغییر دهند. مطالعات متعددی در رابطه با اثرات ضدسرطانی مارچوبه بر سرطان کبد صورت گرفته است و نشان داده شده که سرطان کبد به وسیله مواد آنتی‌اکسیدانی فعال موجود در مارچوبه متوقف گردیده است.
مارچوبه، علیه بیماری‌های قلبی و دیابت
مواد آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی موجود در مارچوبه، بسیاری از بیماری‌های مزمن مانند دیابت نوع 2 و بیماری‌های قلبی را متوقف می‌کنند. مقادیر بالای ویتامین‌های گروه B در مارچوبه، مسئول اثرات ضددیابتی این گیاه می‌باشند.
ویتامین‌های گروه B که در مارچوبه به فراوانی یافت می‌شوند، عبارت‌اند از: B1 (تیامین)، B2 (ریبوفلاوین)، B3 (نیاسین)، B5 (پانتوتنیک اسید)، B6 (پیریدوکسین)، B9 (اسیدفولیک) و کولین. ویتامین‌های گروه B نقش مهم و کلیدی را در متابولیسم قندها و نشاسته ایفا می‌کنند و برای مدیریت مناسب قند خون ضروری می‌باشند.
اسیدفولیک نیز نقش کلیدی در تنظیم هوموسیستئن (که افزایش آن ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را افزایش می‌دهد) دارد.
مارچوبه همچنین منبع بسیار خوبی از فیبر محلول می‌باشد و مطالعات متعدد نشان داده است که فیبر محلول ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت را می‌کاهد.
