نسل مضطرب؛ موبایل تا ۱۴ سالگی و شبکه‌های اجتماعی تا ۱۶ سالگی ممنوع!
نسل مضطرب؛ موبایل تا ۱۴ سالگی و شبکه‌های اجتماعی تا ۱۶ سالگی ممنوع!
روانشناسی هشدار می‌دهد که گوشی‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی، عامل اصلی فروپاشی سلامت روان جوانان از سال ۲۰۱۰ به بعد هستند.
فروپاشی سلامت روان جوانان
به نقل از خبر سنتر جاناتان هایت، روانشناس اجتماعی، نویسنده‌ی کتاب جنجالی «نسل مضطرب» (The Anxious Generation) است که در آن زنگ خطری جدی درباره‌ی تأثیر گوشی‌های هوشمند و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی بر ذهن کودکان و نوجوانان به صدا در آورده است.
هایت استدلال می‌کند که گوشی‌های هوشمند، عامل اصلی فروپاشی سلامت روان جوانان از سال ۲۰۱۰ به بعد هستند. تصویری که او ترسیم می‌کند، بسیار تیره و تار است: افزایش اضطراب، افسردگی، خودآزاری و حتی خودکشی.
هایت با استناد به شاخص‌هایی مانند افزایش مراجعات به اورژانس برای آسیب‌های عمدی به خود، این فرضیه را که این آمارها صرفاً ناشی از «افزایش آگاهی» یا تشخیص‌های پزشکی بیشتر است، رد می‌کند. هایت معتقد است راه‌هایی برای خروج از این بحران وجود دارد، اما وقت تنگ است، به‌ویژه اگر بخواهیم از تهدید بزرگ‌تری به نام هوش مصنوعی پیشگیری کنیم.
چهار راهکار برای تحول زندگی کودکان
کتاب «نسل مضطرب» با فروش ۱٫۷ میلیون نسخه به ۴۴ زبان، توجه نسل مضطرب دیگری را نیز به خود جلب کرده است: والدینی که خوشحالند کودکی‌شان پیش از دوران فراگیری گوشی‌های هوشمند سپری شده، اما اکنون برای تربیت فرزندان خود به دنبال راهنمایی هستند.
تشریح روشن هایت از مشکل و ارائه‌ی راهکارهای سرراست، سیاست‌گذاران را نیز متقاعد کرده است. در استرالیا، جایی که قرار است قانون ممنوعیت استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای افراد زیر ۱۶ سال از اواخر امسال اجرایی شود، تحقیقات او مستقیماً به تغییر قانون منجر شده است. هایت در مصاحبه‌ای با گاردین تعریف می‌کند که همسر یکی از سیاست‌گذارانی که در طراحی این قانون نقش داشته، در حال خواندن «نسل مضطرب» به شوهرش می‌گوید: «باید این کتاب را بخوانی و بعد یک کاری در موردش بکنی.»
حداقل درمان این بحران
اما نسخه‌ی پیشنهادی هایت برای معکوس کردن یا حداقل درمان این بحران چیست؟ او «چهار هنجار» را مطرح می‌کند که والدین و جامعه باید آن‌ها را بپذیرند:
دوری از گوشی هوشمند تا ۱۴ سالگی.
دوری از شبکه‌های اجتماعی تا ۱۶ سالگی.
مدارس عاری از گوشی هوشمند.
بازی‌های بدون نظارت و استقلال بیشتر در دوران کودکی.
اگرچه «نسل مضطرب» بیشتر کتابی است درباره‌ی تاثیرات منفی ابزارهای دیجیتال، اما تأکید آن بر راهکار آخر، کمتر از موارد دیگر نیست. نسل‌های پیشین در دورانی که نرخ جرم و جنایت بسیار بالاتر از امروز بود، از بازی‌های آزادانه‌ی فراوانی در فضای بیرون از خانه لذت می‌بردند؛ اما والدین امروزی که دائماً در معرض اخبار منفی قرار دارند، بسیار محتاط‌تر و نگران‌تر شده‌اند. این محافظت بیش از حد، مانع از رشد مهارت‌هایی مانند همکاری، حل تعارض، غلبه بر ترس و البته، لذت بردن از دوران کودکی می‌شود.
به‌طور خلاصه، هایت معتقد است که ما در یک زمینه (دنیای واقعی) بیش از حد محافظه‌کار و در زمینه‌ای دیگر (دنیای آنلاین) بیش از حد بی‌توجه بوده‌ایم. او می‌گوید: «ما در دهه‌ی ۹۰ میلادی از دنیای بیرون وحشت داشتیم. فکر می‌کردیم اگر بچه‌هایمان از جلوی چشممان دور شوند، در خطر هستند.
برای همین آن‌ها را در خانه نگه داشتیم و با خودمان گفتیم تا وقتی پای کامپیوتر هستند، جایشان امن است و شاید برنامه‌نویسی یاد بگیرند یا شرکتی تأسیس کنند. به‌گفته‌ی هایت، «یکی از لحظات تکان‌دهنده‌ی سریال Adolescence جایی بود که والدین می‌گفتند: فکر می‌کردیم در اتاقش در امان است.»
آیا برای تغییر دیر شده است؟
این چهار هنجار روی کاغذ ساده به نظر می‌رسند. اما اجرای آن‌ها به‌خصوص برای والدینی که فرزندانشان همین حالا هم عمیقاً آنلاین هستند، بسیار دشوار است. هایت می‌گوید: «در این یک سالی که از انتشار کتاب گذشته، متوجه شدم والدینِ کودکان کم‌سن‌وسال عاشق این کتاب شده‌اند. آن‌ها با هیجان می‌گویند بله، ما این کارها را انجام می‌دهیم. در مقابل، والدین نوجوانان واکنش‌های متفاوتی دارند، دقیقاً به این دلیل که همه‌ی ما دیگر عمیقاً در این فضا غرق شده‌ایم.»
هایت که خود دو فرزند ۱۵ و ۱۸ ساله دارد، به والدین نوجوانان توصیه می‌کند: «اگر به‌تازگی برای فرزندتان گوشی هوشمند خریده‌اید یا حساب شبکه‌های اجتماعی باز کرده‌اید، می‌توانید آن را پس بگیرید. به آن‌ها یک گوشی ساده بدهید. نکته‌ی کلیدی این است که فرزندتان بتواند با دوستانش در ارتباط باشد، اما نباید او را به دست شرکت‌هایی بسپارید که هدفشان معتاد کردن اوست.»
منزله‌ی مرگ اجتماعی
او ادامه می‌دهد: «اگر فرزندتان ۱۵ یا ۱۶ ساله است و تمام زندگی اجتماعی‌اش در اینستاگرام و اسنپ‌چت خلاصه شده، قطع کردن دسترسی او بسیار دردناک خواهد بود، زیرا آن را به منزله‌ی مرگ اجتماعی تلقی می‌کند. استراتژی کلیدی در این موارد، کمک به آن‌ها برای جلب توجهشان از طریق ایجاد بخش‌های بزرگی از روز بدون ابزارهای دیجیتال است.»
هایت تاکید می‌کند استفاده از دستگاه‌های دیجیتال را در اتاق خواب ممنوع کنید، برای منع استفاده از گوشی در مدارس تلاش کنید و هر کاری که می‌توانید برای افزایش زمان دوری از الگوریتم‌های اعتیادآور انجام دهید.
