غول‌های تکنولوژی در حال سرمایه‌گذاری روی نوزاد اصلاح‌شده‌ی ژنتیکی هستند که به والدین اجازه می‌دهد نه تنها بیماری‌های ارثی، بلکه IQ و قد فرزندشان را هم انتخاب کنند.
نوزاد اصلاح‌شده‌ی ژنتیکی
ماه‌هاست که شرکت کوچکی در سانفرانسیسکو روی پروژه‌ای مخفیانه کار می‌کند: تولد یک نوزاد اصلاح‌شده‌ی ژنتیکی. این استارتاپ که پریونتیو (Preventive) نام دارد، با حمایت مالی سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI و برایان آرمسترانگ، هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل Coinbase، بی‌سروصدا در تدارک چیزی است که در دنیای زیست‌شناسی بی‌سابقه خواهد بود: آن‌ها می‌خواهند نوزادی را از جنینی ویرایش‌شده به دنیا بیاورند تا از بروز یک بیماری ارثی جلوگیری شود.
اما دست بردن در DNA جنینی که قرار است یک انسان کامل شود، آنقدر جنجالی است که در بیشتر دنیا ممنوع اعلام شده. دانشمندان می‌گویند این فناوری هنوز به هیچ‌وجه امن نیست و می‌تواند آغازی بر دوران «آزمایش روی انسان» یا حتی بازگشت «اصلاح نژاد» باشد؛ چرا که هر اشتباهی در این ویرایش، به نسل‌های بعد هم منتقل خواهد شد.
ویرایش ژن‌های جنین
فناوری‌های ویرایش ژن که همین حالا هم برای درمان پس از تولد استفاده می‌شوند، به دانشمندان اجازه می‌دهند DNA را برش دهند و اصلاح یا جایگزین کنند. اما به‌کارگیری این فرایند روی اسپرم، تخمک یا جنین بسیار بحث‌برانگیز است و باعث شده گروهی از دانشمندان خواستار توقف جهانی این نوع آزمایش‌ها شوند تا مسائل اخلاقی و علمی مربوط به آن روشن شود. ویرایش ژن‌های جنین با هدف خلق نوزاد، در بسیاری از کشورهای جهان ممنوع است.
به گزارش وال‌استریت ژورنال شرکت پریونتیو به‌دنبال یافتن مکان‌هایی بود که چنین آزمایش‌هایی را مجاز می‌دانند؛ از جمله امارات‌متحده عربی. بسیاری از متخصصان معتقدند علم ژنتیک هنوز آنقدر قابل‌پیش‌بینی نیست که نتایج آزمایش‌ها امن و بی‌خطر باشد. آن‌ها می‌گویند این کار می‌تواند آغاز دوران جدیدی از «آزمایش روی انسان» را رقم بزند، که این بار توسط شرکت‌های خصوصی و بدون هیچ‌گونه نظارت یا گفتگوی عمومی و دولتی انجام می‌شود. برخی دیگر نیز خطر ظهور دوباره‌ی «اصلاح نژاد» را مطرح می‌کنند.
تا امروز فقط یک مورد شناخته‌شده از تولد کودکان حاصل از جنین‌های ویرایش‌شده وجود دارد: سال ۲۰۱۸ دانشمندی چینی به‌نام هه جیان‌کویی با اعلام خبر تولد سه کودک که ژن‌هایشان به‌گونه‌ای اصلاح شده بود تا در برابر HIV مقاوم باشند، جهان را شوکه کرد. او به‌دلیل «طبابت غیرقانونی» در چین به سه سال زندان محکوم شد. جیان‌کویی هویت این کودکان را علنی نکرده، اما می‌گوید همگی سالم هستند.
شرکت پریونتیو در صف پیشتاز استارتاپ‌هایی قرار دارد که با پشتیبانی مالی قدرتمندترین چهره‌های سیلیکون‌ولی، مرزهای علم باروری را جابه‌جا می‌کنند و در تلاش‌اند تا فناوری‌های ژنتیکی مرتبط با تولیدمثل را به مرحله‌ی تجاری برسانند. بعضی از این شرکت‌ها روی ویرایش جنین کار می‌کنند و بعضی دیگر ابزارهایی برای غربالگری ژنتیکی می‌فروشند که اثر ده‌ها یا حتی چند صد ژن را روی ویژگی‌هایی خاص بررسی می‌کند.
این شرکت‌ها می‌گویند هدف نهایی‌شان، تولید نوزادانی بدون بیماری‌های ژنتیکی و مقاوم در برابر بیماری‌ها است. برخی حتی ادعا می‌کنند که می‌توانند به والدین این امکان را بدهند که جنین‌هایی را انتخاب کنند که هوش بالاتر، قد بلندتر یا رنگ چشم دلخواه دارند.
میلیاردرها و رؤیای نوزاد بی‌نقص
برایان آرمسترانگ، میلیاردر دنیای رمزارز، سردمدار حرکتی است که می‌خواهد ویرایش جنین را به واقعیت تبدیل کند. او به اطرافیانش گفته است که فناوری ویرایش ژن می‌تواند کودکانی خلق کند که کمتر در معرض بیماری‌های قلبی باشند، کلسترول پایین‌تری داشته باشند و با استخوان‌های قوی‌تری (برای جلوگیری از پوکی‌استخوان) رشد کنند. براساس اسناد و گفته‌های افرادی که از برنامه‌های آرمسترانگ باخبرند، او همین حالا هم در چندین پروژه‌ی مرتبط با ویرایش جنین سرمایه‌گذاری کرده یا در حال مذاکره با آنهاست.
آرمسترانگ گاهی شام‌های خصوصی برگزار می‌کند تا نخبگان سیلیکون‌ولی را با متخصصان ویرایش ژن دور یک میز بیاورد. ظاهراً یکی از طرح‌های او این بود که یک شرکت به‌صورت مخفیانه روی پروژه کار کند و پس از تولد یک نوزاد سالمِ مهندسی‌شده، آن را به‌طور ناگهانی به جهان معرفی کند حرکتی که هدفش شوکه‌کردن جامعه‌ی علمی و وادارکردن دنیا به پذیرش این فناوری بود.
شوکه‌کردن جامعه‌ی علمی
سخنگوی آرمسترانگ اما گفت که او فقط این ایده را نقل کرده، نه اینکه خودش پیشنهاد داده باشد. به‌علاوه او و سایر حاضرین در همان جمع به این نتیجه رسیدند که چنین کاری اشتباه است: «او هرگز توصیه نمی‌کند که پریونتیو به این روش عمل کند.»
شرکت پریونتیو که در ماه می ثبت شد و دفتر مرکزی‌اش در فضای کار اشتراکی WeWork در سانفرانسیسکو قرار دارد، با تیمی کوچک کار می‌کرد و تقریباً شش ماه تمام نقشه‌های خود را مخفی نگه داشت. مانند بسیاری از استارتاپ‌ها، حداقل یکی از کارمندان قرارداد عدم افشای اطلاعات (NDA) امضا کرده بود، شرکت آشکارا آگهی استخدام نمی‌داد و وب‌سایتش تقریباً خالی از هرگونه جزئیات بود.
