خسارت سنگین ماینرهای غیرقانونی به صنعت برق؛ برق‌دزدی ۷۰۰ هزار ماینر غیرمجاز
وزارت نیرو اعلام کرده است که خسارت سنگین ماینرهای غیرقانونی که با برق یارانه‌ای فعال هستند، بیش از ۲ هزار مگاوات از برق تولیدی کشور را استفاده می‌کنند.
خسارت سنگین ماینرهای غیرقانونی
به نقل از خبر سنتر ناترازی انرژی یکی از اصلی‌ترین چالش‌های کشور به‌ویژه از تابستان ۱۴۰۳ تا امروز بوده است. قطعی‌های مکرر برق مثل سال‌های گذشته به فصل گرما محدود نماند و در زمستان هم ادامه پیدا کرد. هرچند این روزها ساکنان پایتخت کمتر با خاموشی‌های چندساعته مواجه می‌شوند اما در بسیاری از شهرها هم‌چنان معضل قطعی برق وجود دارد و خاموشی‌ها کماکان ادامه دارد.
دلایل مختلف بروز معضل ناترازی انرژی پیش از این بارها توسط کارشناسان بررسی و مطرح شده است. سوء مدیریت‌ها در برنامه‌ریزی و اقدام در حوزه انرژی از یک سو و اجرایی نشدن طرح‌ها و قوانینی مثل اصلاح الگوی مصرف، چه در بخش صنعت و چه در مصارف خانگی از سوی دیگر ناترازی‌های امروز را ایجاد کرده است.
استخراج رمز ارز
البته کارشناسان به همه دلایل پیشین که سال‌هاست گریبان‌گیر صنعت برق کشور شده، مدتی است که استخراج رمز ارز را هم اضافه کرده‌اند. داده‌هایی که پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو (پاون) منتشر کرده هم نشان می‌دهد استخراج رمز ارز در حدی که این روزها فراگیر شده یکی از عوامل افزایش مصرف برق در این صنعت شده و به مشکل ناترازی دامن زده است.
این صنعت در همه دنیا به‌عنوان یک فعالیت اقتصادی نسبتا جدید که سوددهی قابل توجهی دارد شناخته شده و توجه بسیاری از کشورهای دنیا را جلب کرده است. با این حال، اکثر کشورها برای بهره‌برداری از این صنعت قوانین و قواعدی برای استخراج رمرارز تعیین کرده‌اند که در بسیاری از موارد بسیار سخت‌گیرانه است تا استخراج‌ها برای تامین انرژی مشکل‌ساز نشود.
در ایران اما نه قوانین سخت‌گیرانه متقنی وجود دارد و نه همه استخراج‌ها شیوه قانونی و مجازی دارند. به همین دلیل، بارها اخبار کشف و امحای ماینرهای غیرقانونی و مزرعه‌های استخراج رمزارز را خوانده و شنیده‌ایم.
پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو هم در گزارش اخیر خود به کشورهایی مانند روسیه و چین اشاره کرده که ضمن تصویب و اجرای قوانین سخت گیرانه در حوزه استخراج رمز ارز، ماینینگ را فقط در مراکزی انجام می‌دهند که مازاد تولید برق دارند. در این کشورها فرایند استخراج فقط در چنین مناطقی مجاز است و در غیر این صورت غیرقانونی و غیرمجاز محسوب شده و مشمول جریمه می‌شود.
ضابطان قضایی
در کشورهای اروپایی هم که می‌دانیم انرژی بسیار گران و هزینه برق بالاست، با مراکز غیرقانونی استخراج رمز ارز برخوردهای شدید قضایی و امنیتی می‌شود. در گزارش «پاون» به گزارش های خبری مربوط به اسپانیا اشاره شده که «ضابطان قضایی به محض اطلاع از استخراج غیرقانونی رمز ارز به محل انجام این فعالیت مراجعه کرده و ضمن بازداشت افراد فعال نسبت به ضبط و امحای دستگاه‌های استخراج رمز ارز اقدام کرده‌اند.»
در ادامه این گزارش نیز ذکر شده است که در ایران هرچند قوانین و مقررات برای ساماندهی این صنعت تدوین شده اما چون قیمت برق پایین و این انرژی نسبت به برخی کشورهای دنیا ارزان است، استخراج غیرقانونی رمزارز به یکی از چالش‌های بزرگ شبکه برق کشور تبدیل شده است.»
ارائه اطلاعاتی درباره استخراج
پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو با بررسی این صنعت و ارائه اطلاعاتی درباره استخراج با دستگاه‌های غیرمجاز از فعالیت ۷۰۰ هزار دستگاه استخراج غیرقانونی در کشور خبر داده است:برآوردها نشان می‌دهد در حال حاضر دست‌کم ۷۰۰ هزار ماینر غیرمجاز در کشور با برق یارانه‌ای در حال فعالیت هستند که بیش از ۲ هزار مگاوات از برق تولیدی کشور را استفاده می‌کنند.
در این گزارش ذکر شده است که تولید این میزان برق به فعالیت شبانه‌روزی ۲ نیروگاه ۱۵۰۰ مگاواتی با هزینه سرمایه‌گذاری ۳ میلیارد دلار نیاز دارد. علاوه بر این، این نیروگاه‌ها در هر ساعت از فعالیت ۱۲ میلیارد تومان هزینه سوخت، نیروی انسانی و نگهداری دارند.
در این گزارش پس از اعلام همه این ارقام می‌نویسد: «همه این هزینه‌ها توسط ماینرها مصرف می‌شوند. رقم عجیبی که معادل ۲ برابر کل برق مصرفی صنایع سیمان کشور است و فشار شدیدی بر شبکه سراسری برق تحمیل می‌کند.» در ادامه این گزارش نیز آمده است:اهمیت این موضوع زمانی بیشتر مشخص می‌شود که بدانیم هر دستگاه ماینر به‌طور متوسط ۳.۵ تا ۴ کیلووات ساعت برق مصرف می‌کند و به دلیل فعالیت شبانه‌روزی، میزان برق مصرفی هر ماینر ۱۰ برابر یک خانوار ایرانی است.
