ایران چهارمین کشور با بیشترین قطعی اینترنت و بیشترین خسارت
کیفیت اینترنت ایران در سال ۲۰۲۳ چهارمین کشور با بیشترین میزان قطعی و فیلترینگ اینترنت بوده است و این اختلالات ۳۳.۷ میلیون ایرانی را تحت تاثیر قرار داده است.
تاثیر اعمال محدودیت بر کیفیت اینترنت ایران
اعمال محدودیت اینترنت در طول سال ۲۰۲۳ برای ایران که چهارمین کشور با بیشترین میزان قطعی اینترنت است، ۳۳.۷ میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داده است. این آمار که برآمده از گزارش اخیر پایگاه داده‌ای استاتیستا است، نشان می‌دهد در طول سال گذشته میلادی، ایران چهارمین کشور با بیشترین میزان خسارت ناشی از قطعی و فیلترینگ اینترنت بوده است.
در جهان بزرگی که میلیاردها نفر از طریق اینترنت به هم متصل می‌شوند، دسترسی به اینترنت برای شماری از ساکنان زمین رویایی دور از دسترس است. از یک سو زیرساخت بی‌کیفیت و قطعی‌های غیرعمدی و از سوی دیگر اعمال فیلترینگ و محدودیت‌های شدید، سبب کاهش دسترسی به اینترنت و ایجاد نابرابری شده است.
زیرساخت بی‌کیفیت و قطعی‌های غیرعمدی و همچنین اعمال فیلترینگ و محدودیت‌های شدید، سبب کاهش دسترسی به اینترنت و ایجاد نابرابری شده است
پیش از این در دی‌ماه امسال، دومین گزارش کیفیت اینترنت ایران، از ایستادن ایران در صدر کشورهایی با بدترین کیفیت اینترنت خبر داده و این وضعیت را خطرناک توصیف کرده بود. این گزارش می‌گفت مشکلات و اختلالات شبکه در کشور، وضعیتی تجویزی و خودخواسته است، نه از سر توسعه‌نیافتگی.
اکنون پایگاه تحقیقاتی استاتیسا در روز جهانی «علیه سانسور سایبری»، میزان قطعی و فیلترینگ اینترنت در ایران و کشورهای دیگر را بررسی کرده، خسارت‌های آن را تخمین زده و درنهایت از ضرورت برقراری آزادی دیجیتال گفته است.
ایران چهارمین کشور با بیشترین قطعی و فیلترینگ
بر اساس گزارش‌های پیشین استاتیستا، تا سال ۲۰۲۲، چین کمترین سطح آزادی اینترنت در سطح جهان را داشت و میانمار و ایران به‌ترتیب پس از آن قرار داشتند. اکنون رده‌بندی جدید قطعی اینترنت در سال ۲۰۲۳، ایران در رتبه چهارم بیشترین میزان قطعی و فیلترینگ اینترنت جای گرفته است. پیش از ایران، هند، میانمار و اتیوپی به‌ترتیب در سه جایگاه اول قرار گرفته و روسیه، تانزانیا، سنگال و جمهوری آذربایجان هم در رده‌های پس از ایران هستند.
برپایه این گزارش در بسیاری از کشورها قطع کردن اینترنت و ایجاد اختلال در آن پاسخی به نارضایتی‌ها و ناآرامی‌هاست. این نوع خاموشی‌ها زمانی رخ می‌دهد که شخصی (معمولاً دولت) به‌عمد اینترنت یا دسترسی به شبکه‌های اجتماعی را مختل کند؛ اقدامی که البته همیشه مورد انتقاد و اعتراض بوده است. قطع اینترنت در جریان انقلاب ۲۰۱۱ مصر و کودتای نافرجام ترکیه در سال ۲۰۱۶ مصادیقی از این نوع برخورد با اینترنت از سوی حکومت‌هاست.
بیشترین سهم قطعی اینترنت در 2023
در هند که در سال ۲۰۲۳ بیشترین سهم را در قطعی اینترنت داشته، وقوع تنش‌های قومیتی بهانه‌ی قطعی هدفمند اینترنت از سوی دولت شد. طبق این بررسی، حدود ۵۹ میلیون نفر در مجموع تقریباً ۸هزار ساعت تحت تاثیر این خاموشی قرار گرفته و بیشترین خسارت را دیده‌اند. ناآرامی‌های مشابهی در میانمار و اتیوپی هم وضعیت امروز اینترنت ساکنان این کشورها را رقم زده است.
پیش از این در دومین گزارش کیفیت اینترنت، با اشاره به بررسی‌های وب‌سایت سرف‌شارک، آمده بود که اغلب قطعی‌های اینترنت ایران در سال ۲۰۲۳ در روزهای جمعه و در رابطه با حوادث سیاسی اجتماعی زاهدان رخ داده است. طبق این بررسی، ایران با ۱۴ بار قطع، هند با ۹ بار و پاکستان با سه بار قطعی به‌ترتیب محدودترین اینترنت‌های جهان در نیمه اول سال ۲۰۲۳ را داشته‌اند.
روند اختلال اینترنت و کاهش سرعت آن در ایران همواره ادامه داشته است. چنان که بر اساس گزارش ماهانه اسپیدتست، میانه سرعت اینترنت ثابت ایران در فوریه ۲۰۲۴ دچار کاهش شده و رتبه کیفیت اینترنت ایران اینترنت ثابت کشور پنج پله افت کرده است.
با این همه بخش دیگری از قطعی اینترنت و کاهش کیفیت اینترنت ثابت کشور هم به کیفیت پایین زیرساخت نسبت داده شده است. پاییز امسال وزیر ارتباطات گفته بود: «زیرساخت‌های ارتباطات ثابت در ده سال گذشته نوسازی نشده و بدترین کیفیت را دارد.»
